توضیحات کامل سیستم ترمز ضدقفل (ABS) 

سیستم ترمز سرویس (اصلی) در بخش شاسی خودرو

 

انواع نسخه‌های سیستم ترمز

اطلاعات عمومی

سیستم ABS در اصل به‌عنوان یک دستیار برای سیستم ترمز معمولی عمل می‌کند و نیروی ترمز هر چرخ را به‌صورت جداگانه کنترل می‌کند.

ABS به‌طور مداوم سرعت چرخ‌ها را زیر نظر دارد و هنگام ترمزگیری آماده‌ی فعال‌شدن است.

این سیستم با پالس‌دهی به شیرهای برقی (Solenoid Valve) از قفل‌شدن چرخ جلوگیری می‌کند. این عمل چندین بار در هر ثانیه انجام می‌شود و صدای ضربه‌ای مخصوص ABS حاصل همین عملکرد است.

⸻

هنگام فعال بودن ABS، موارد زیر رخ می‌دهد:

●
چراغ هشدار ABS روی نمایشگر روشن می‌شود.

●
ECU گیربکس (TECU) کلاچ را آزاد کرده و در زمان لغزش چرخ از تعویض دنده جلوگیری می‌کند.

●
کنترل‌ یونیت سیستم پس‌پردازش آلایندگی (ACM) گشتاور ریتاردر را غیرفعال می‌کند.

●
ترمزهای کمکی (Auxiliary Brakes) غیر فعال می‌شوند.

⸻

نمایش خرابی (Fault Indication)

سیستم ABS می‌تواند عملکرد بخشی از مدار معیوب را غیرفعال کند، بدون اینکه مدار سالم را تحت‌تأثیر قرار دهد. نیروی ترمز نیز کاهش پیدا نمی‌کند.

واحد کنترل ABS دائماً سلامت سیستم را بررسی می‌کند.

در صورت بروز خطا، دو هشدار مجزا راننده را مطلع می‌کنند:

●
چراغ هشدار ABS روشن می‌شود.

●
یک پیام از طریق شبکه داده (Data Bus) به پشت‌آمپر ارسال می‌شود. این پیام شامل دستور کلی برای بررسی ترمز و جزئیات خطا بر اساس کد خرابی منحصربه‌فرد است.

●
در صورت عدم وجود خطا، چراغ ABS هنگام روشن‌کردن موتور تنها یک ثانیه روشن شده و پس از آن در طول سفر خاموش باقی می‌ماند.

⸻

جلوگیری از واژگونی (Tilt Prevention)

●
این قابلیت از واژگون‌شدن کشنده‌هایی با فاصله‌محور کوتاه و مرکز ثقل بالا جلوگیری می‌کند؛ مخصوصاً هنگام ترمزگیری شدید روی سطوح با اصطکاک بالا.

⸻

هشدار داغ شدن ترمز (Fading Warning)

سیستم با استفاده از فشار سیلندر ترمز، سرعت چرخ و دمای محیط، دمای تقریبی ترمز را محاسبه می‌کند.
وقتی دما از حد مجاز بالاتر برود، یک پیام هشدار برای راننده به‌صورت پاپ‌آپ نمایش داده می‌شود.

⸻

پیش‌بینی سایش لنت ترمز (Brake Pad Wear Prediction)

این قابلیت مسافت باقی‌مانده تا زمان تعویض لنت را تخمین می‌زند.
وقتی زمان تعویض لنت برسد، چراغ هشدار زرد روشن می‌شود.
میزان سایش لنت روی نمایشگر اطلاعات راننده (DID) نیز نشان داده می‌شود.

این عملکرد پس از نصب لنت‌های جدید ریست می‌شود.

نشانگر سایش لنت ترمز

 

نشانگر سایش لنت ترمز (Brake Pad Wear Indicator)

سنسور هشدار سایش لنت (Pad Wear Warning Indicator Sensor)

سنسور هشدار سایش لنت (A) فقط زمانی فعال می‌شود که وقت تعویض لنت رسیده باشد.
وقتی ضخامت لنت به حداقل ۳ میلی‌متر برسد، سنسور سایش با دیسک تماس پیدا کرده و مدار را قطع می‌کند.

در واقع، این سیستم شامل یک سیم بلند است که از تمام لنت‌های یک محور عبور کرده است. اگر این سیم در هر نقطه قطع شود، باید تمام لنت‌های همان مدار بررسی شوند.

در صورت قطع مدار، سیستم ترمز الکترونیکی EBS مدار باز را تشخیص داده و پیام هشدار سایش لنت را به پشت‌آمپر ارسال می‌کند. در این حالت، یک پیام پاپ‌آپ روی صفحه‌نمایش ظاهر می‌شود و اعلام می‌کند که لنت‌ها باید تعویض شوند.
این نوع سنسور مستقیماً به واحد کنترل (ECU) متصل است.

⸻

سنسور سایش پیوسته (Continuous Wear Sensor)

سنسور سایش پیوسته (B) یک پتانسیومتر است که ولتاژ را بر اساس میزان حرکت پیستون اندازه‌گیری می‌کند.
با ساییده شدن لنت‌ها، کورس پیستون افزایش می‌یابد و در نتیجه ولتاژ خروجی سنسور بالا می‌رود.

واحد کنترل EBS این ولتاژ را پایش می‌کند. پارامترهای برنامه‌ریزی‌شده، این ولتاژ را به درصد سایش لنت تبدیل می‌کنند.
این سنسور هر بار که راننده پدال ترمز را فشار می‌دهد، اطلاعات مربوط به ضخامت لنت را به واحد کنترل ارسال می‌کند.

EBS از اطلاعات سنسور سایش پیوسته برای موارد زیر استفاده می‌کند:

●
یکسان‌سازی سایش لنت‌ها در تمامی محورها و تنظیم فشار ترمز بین محور جلو و عقب تا لنت‌ها به‌طور یکنواخت مصرف شوند.

●
تحلیل سایش لنت و تخمین مسافت باقی‌مانده تا زمان تعویض بعدی.

وقتی حدود ۲۰٪ ضخامت لنت باقی مانده باشد، یک هشدار در پشت‌آمپر نمایش داده می‌شود.

⸻

واحد کنترل سیستم EBS (EBS Control Unit)

نکته مهم

سیستم EBS وابستگی بالایی به سنسورهای سرعت چرخ دارد، زیرا این سنسورها مستقیماً به ماژول‌های ترمز متصل هستند.

سرعت چرخ‌ها به‌طور مداوم توسط EBS پایش می‌شود. این اطلاعات برای بالانس، بهینه‌سازی و آماده‌سازی کامل سیستم ترمز مورد استفاده قرار می‌گیرد تا در زمان نیاز واکنش مناسب انجام شود.

از طریق یک چرخ‌دنده سنسور در توپی چرخ، سنسور القایی جریان متناوبی تولید می‌کند که متناسب با سرعت چرخ است.
سیستم EBS با مقایسه سیگنال‌های دریافتی از هر چرخ، اختلاف سرعت و احتمال قفل شدن را تشخیص می‌دهد.

⸻

عملکرد کنترلی سیستم EBS

وقتی راننده پدال ترمز را فشار می‌دهد، سیگنالی به واحد کنترل ارسال می‌شود.
واحد کنترل با استفاده از اطلاعات زیر نیاز فشار ترمز را محاسبه می‌کند:
• سنسورهای سطح شاسی
• سنسورهای سرعت چرخ

سپس مقدار محاسبه‌شده توسط ECU به ماژولاتورها ارسال می‌شود.
ماژولاتورها این سیگنال الکتریکی را به فشار هوای معادل در هر سیلندر ترمز تبدیل می‌کنند.
وقتی فشار موردنیاز تأمین شد، ماژولاتورها فشار را در همان سطح ثابت نگه می‌دارند.

⸻

نکته درباره سنسور یاو (Yaw Rate Sensor)

سنسور Yaw Rate – B50 که میزان چرخش جانبی خودرو را اندازه‌گیری می‌کند:
• یا بیرون واحد کنترل نصب شده است (حالت A)
• یا داخل خود ECU یکپارچه شده است (حالت B)

X1

شامل:
• تغذیه برق (Power)
• اتصال منفی (GND)
• ماژولاتور شیر ترمز پایی B03
• سنسور نرخ انحراف (Yaw Rate Sensor – B50)
• سنسور زاویه فرمان (Steering Angle Sensor – B49)

⸻

X2

شامل:
• ماژولاتور ترمز جلو U08 و U01
• شیرهای ABS با کدهای Y11 و Y12

⸻

X3

شامل:
• ماژولاتور ترمز عقب U03، U04 و … (سایر یونیت‌های ترمز محور عقب)

⸻

X4

شامل:
• سیستم فرمان‌پذیری محور عقب RSTS-EHY

⸻

نکته مهم

واحد کنترل EBS وظیفه کنترل فرمان یک محور کمکی (Auxiliary Axle) را بر عهده دارد.
در صورتی که دو محور کمکی روی خودرو نصب شود، یک واحد کنترل اضافی مشابه نیز به سیستم اضافه می‌شود.

اطلاعات بیشتر در بخش «توضیحات عملکرد فرمان محور عقب (Rear Axle Steering)» ارائه شده است.

⸻

شیرهای برقی (Solenoid Valves)

نکته

شماره‌گذاری داخل تصویر، اشاره به شماره واقعی پورت‌های روی شیر دارد.

شیرهای برقی فقط زمانی فعال می‌شوند که سیستم ABS وارد عمل شود.

عملکرد شیر برقی (Solenoid Valve)

به‌صورت پیش‌فرض، شیر برقی باز است و اجازه می‌دهد هوا مستقیماً وارد اتاق‌های ترمز سرویس شود.
وقتی سیستم ABS فعال می‌شود، واحد کنترل شروع به پالس‌دهی به شیر برقی می‌کند.

شیر چندین بار در هر ثانیه باز و بسته می‌شود تا فشار کاهش یابد، که همین عمل باعث ایجاد صدای ضربه‌ای مخصوص ABS می‌شود.

⸻

کنترل تریلر (Trailer Control)

نکته
• سیستم ABS تریلر کاملاً جدا از ABS خودرو است.
• در صورت وجود خطا در ABS تریلر، چراغ هشدار جداگانه‌ای با علامت «ABS 1» روشن می‌شود.
• این سیگنال مستقیماً از واحد کنترل ABS روی تریلر ارسال می‌شود.

RCIOM با اندازه‌گیری جریان مصرفی تریلر تشخیص می‌دهد که آیا تریلر متصل است یا خیر.

HMIIOM در پشت‌آمپر تعیین می‌کند که آیا تریلر دارای سیستم ABS است یا نه، که این کار با بررسی سیگنال ورودی از تریلر انجام می‌شود.

⸻

محور قابل خلاص شدن – بوگی لیفت (Declutchable Axle / Driving Axle Bogie Lift)

نکته
• در کامیون‌های مجهز به ABS، خلاص‌کردن محور تنها زمانی امکان‌پذیر است که خودرو کاملاً متوقف باشد.
• اگر سیگنال سنسور، یکی از اجزای سیستم یا خود سیستم دچار خطا شود، عملکرد Dog Clutch غیرفعال شده و گشتاور موتور کاهش می‌یابد.

در خودروهای RAA22 که محور عقب آن‌ها قابلیت خلاص‌شدن دارد، خودرو در دو حالت می‌تواند کار کند:
RADD یا RADT.

در محور عقب اول، قفل دیفرانسیل بین‌محوری با Dog Clutch جایگزین شده است.
این امکان را می‌دهد که محور عقب دوم از خط انتقال قدرت جدا شود.

سیگنال سنسور Dog Clutch یک بخش حیاتی در عملکرد کل این سیستم است.

⸻

سیستم ترمز سرویس (Service Braking System)

نکته مهم
• درگیر شدن یا آزاد شدن ترمز سرویس توسط سیگنال‌های هوای فشرده که از شیر ترمز پایی ارسال می‌شوند کنترل می‌شود.
• سیستم ترمز سرویس دارای دو مدار مستقل است که از طریق پورت‌های ۲۱ و ۲۲ واحد APM (A177) تغذیه و پایش می‌شوند.

APM در صورت وجود خرابی یا نشتی هوا می‌تواند یکی از مدارها را غیرفعال کند.

APM دارای قابلیت Anti-Compound است.
این عملکرد نیروی ترمز پارک را با تزریق مجدد هوا به پورت 4.2 محدود می‌کند تا از تداخل نیروی ترمز پارک و ترمز سرویس جلوگیری شود.

مدار جلو و مدار عقب (Front & Rear Circuits)

مدار جلو (F) و مدار عقب (R) هرکدام مخزن هوای مستقل و خط کنترل جداگانه دارند.

هر مدار یک شیر رله مخصوص خود دارد (Rf برای جلو، Rr برای عقب) که به‌طور دائم از مخزن هوا تحت فشار تغذیه می‌شود.

وظیفه شیر رله این است که ترمز سرویس را با سرعت بسیار بالا فعال و غیرفعال کند.

سیستم ترمز سرویس می‌تواند یک یا دو عدد سنسور فشار داشته باشد (B237، B237A) که وظیفه آن‌ها فعال‌کردن چراغ ترمز است.
سنسور فشار مدار ترمز جلو (B237A) به‌تازگی به سیستم اضافه شده و در خودروهای مدل قدیمی‌تر وجود ندارد.

⸻

سیستم ترمز پارک (Parking Braking System)

نکته

سیستم ترمز پارک مخزن هوای مستقل ندارد و هوای مورد نیاز خود را از پورت‌های 28.1 و 28.2 واحد APM دریافت می‌کند.

نکته

در برخی خودروها، هنگام فعال‌کردن ترمز پارک، ترمز سرویس تریلر نیز فعال می‌شود.
این عملکرد توسط پورت 29.2 در APM کنترل می‌شود (Trailer Braked at Parking).

سیستم ترمز پارک (Parking Brake System)

ترمز پارک می‌تواند به‌صورت خودکار یا دستی از طریق اهرم دستی (A173) فعال یا آزاد شود.

در حالت Driving، سیستم به‌طور مداوم از طریق APM (A177) تحت فشار قرار دارد.

نکته

در برخی خودروها، هنگام باز شدن درِ راننده ترمز پارک به‌صورت خودکار فعال می‌شود.
فعال شدن خودکار تنها زمانی انجام می‌شود که سرعت خودرو کمتر از سرعت مجاز فعال‌سازی باشد.

مشخصات فنی

حداکثر سرعت فعال‌سازی ترمز پارک:
≈ ۷ کیلومتر بر ساعت

⸻

ترمزگیری تناسبی (Proportional Braking)

نکته

ترمز پارک می‌تواند به‌عنوان سیستم پشتیبان ترمز سرویس نیز مورد استفاده قرار گیرد.

راننده می‌تواند هنگام حرکت، با کشیدن اهرم دستی (A173)، تراکتور و تریلر را به‌صورت تدریجی و کنترل‌شده ترمزگیری کند.

در این حالت:
• ترمز فنری (Spring Brake) روی خودرو
• و ترمز سرویس تریلر

هر دو به‌صورت متناسب با میزان کشیدن اهرم فعال می‌شوند.

نکته

وقتی سرعت خودرو بیشتر از سرعت مجاز فعال‌سازی باشد، با رهاکردن اهرم، ترمز به‌طور کامل آزاد می‌شود.

مشخصات فنی

حداکثر سرعت فعال‌سازی ترمز پارک:
≈ ۷ کیلومتر بر ساعت

⸻

سیستم ترمز تریلر (Trailer Braking System)

نکته

شیر تریلر (Tr) توسط سیگنال‌های هوای فشرده کنترل می‌شود.

این سیگنال‌ها فقط:
• ترمز سرویس تریلر را درگیر یا غیرفعال می‌کنند
• و هیچ ارتباطی با سیستم ABS تریلر ندارند

سیگنال‌های ورودی می‌توانند از شیرهای مختلف هوایی و به‌صورت دستی یا خودکار صادر شوند.

سیستم ترمز تریلر (Trailer Braking System)

سیستم ترمز تریلر از طریق پورت 23 واحد APM (A177) تغذیه هوای فشرده می‌شود و سپس این هوا وارد شیر ترمز تریلر (Tr) می‌شود.
این شیر دارای دو مدار است:
• مدار تأمین هوا (Ts) – پورت 12
• مدار کنترل (Tc) – پورت 22

در برخی خودروها، یک شیر پنوماتیکی مجزا (Y134) در نزدیکی شیر ترمز تریلر نصب شده است.

⸻

عوامل فعال‌کننده شیر ترمز تریلر

۱) شیر ترمز سرویس (Footbrake Valve - Fv)

به‌طور مستقیم کنترل می‌کند:
• پورت 41 → مدار ترمز عقب
• پورت 42 → مدار ترمز جلو

⸻

۲) اهرم ترمز پارک (A173)

سیگنالی به APM می‌فرستد.

APM کنترل می‌کند:
• پورت 43 → کنترل مستقیم
• پورت 29.1 → حالت “تریلر در زمان پارک ترمز نمی‌شود”
• پورت 29.2 → حالت “تریلر در زمان پارک ترمز می‌شود”

⸻

۳) دسته‌ ترمز کمکی (S275)

سیگنال از طریق:
• VMCU (A187)
• CCIOM (A163)

به شیر پنوماتیک Y134 ارسال می‌شود.

شیر Y134 مستقیماً پورت 42 را کنترل می‌کند.

⸻

ترمز کمکی (Auxiliary Braking)

نکته مهم

ترمز کمکی توسط VMCU (A187) و از طریق دسته‌ ترمز کمکی (S275) کنترل می‌شود.

وقتی ABS فعال شود، ترمز کمکی کاملاً غیرفعال می‌شود.

علت این است که ترمزهای کمکی توسط ABS کنترل نمی‌شوند و برای جلوگیری از قفل‌شدن چرخ‌ها باید خاموش شوند.
پس از غیرفعال‌شدن ABS، ترمزهای کمکی دوباره به‌صورت تدریجی فعال می‌شوند.

⸻

حالت خودکار “A” در ترمز کمکی

● با رها کردن پدال گاز، ترمز کمکی فعال می‌شود.
● با فشردن پدال کلاچ، ترمز کمکی غیرفعال می‌شود.
● هنگام فشردن پدال ترمز، ترمز کمکی هم‌زمان با ترمز چرخ‌ها عمل می‌کند (Brake Blending).

اطلاعات تکمیلی در بخش «Auxiliary brakes, function description» موجود است.

⸻

شیر برقی سنجش بار – LOADST-E

نکته

میزان بار خودرو تعیین می‌کند که ترمز کمکی چه مقدار گشتاور منفی (Retardation Torque) درخواست کند.

در خودروهای بدون بار (Unloaded)، حداکثر گشتاور ترمز کمکی به 60٪ ظرفیت ترمزگیری موتور و درایولاین محدود می‌شود.

اطلاعات شیر برقی سنجش بار (Electrical Load Sensing Valve)

اطلاعات دریافتی از شیر برقی سنجش بار برای جلوگیری از قفل‌شدن چرخ‌ها و بهینه‌سازی عملکرد گیربکس AMT استفاده می‌شود.

این شیر برقی معمولاً در نزدیکی محورهای عقب نصب می‌شود.

⸻

EBD – توزیع الکترونیکی نیروی ترمز (Electronic Brake Force Distribution)

نکته

عملکرد EBD فشار ترمز را بین محورهای تراکتور و تریلر تنظیم و توزیع می‌کند.

این سیستم از اطلاعات زیر استفاده می‌کند:
• شیر برقی سنجش بار B29B
• سنسور فشار چراغ ترمز B237

در زمان ترمزگیری سبک:

نیروی ترمز تقریباً به‌طور یکسان روی تمام چرخ‌ها اعمال می‌شود تا پایداری و تعادل ترمزگیری در بهترین حالت حفظ شود.

⸻

چراغ‌های ترمز (Brake Lights)

نکته

چراغ‌های ترمز توسط RCIOM (A164) کنترل می‌شوند.

در زمان ترمزگیری بسیار شدید (Extra-high Retardation) چراغ‌های ترمز به‌صورت چشمک‌زن سریع عمل می‌کنند تا هشدار بیشتری به رانندگان عقب داده شود.

فعال‌سازی چراغ‌های ترمز (Brake Light Activation)

ترمزگیری با پدال ترمز یا هر نوع ترمزگیری دیگری که از حد معینی بیشتر باعث کاهش سرعت (Retardation) شود، باعث فعال‌شدن چراغ‌های ترمز می‌شود.

کنترل‌های دستی مانند:
• دسته ترمز کمکی (S275)
• اهرم ترمز پارک (A173)

هم می‌توانند چراغ ترمز را مانند پدال ترمز (Fv) فعال کنند.

⸻

مواردی که چراغ‌های ترمز را فعال می‌کنند:

● ترمز سرویس معمولی → از طریق سنسورهای فشار ترمز B237 و B237A
● ترمز تناسبی با اهرم ترمز پارک → از طریق APM (A177)
● ترمز کمکی → از طریق VMCU (A187)

⸻

سنسور فشار ترمز (چراغ ترمز)

نکته بسیار مهم

خرابی سنسور فشار می‌تواند باعث رفتار غیرعادی و غیرمنتظره در خودرو شود.

به‌عنوان مثال:
سیستم کروز کنترل / ACC ممکن است به‌طور کامل غیرفعال بماند و کار نکند.

سنسور فشار مدار ترمز جلو (B237A) به‌تازگی به سیستم اضافه شده و در خودروهای قدیمی‌تر وجود ندارد.

سنسورهای فشار ترمز (Brake Pressure Sensors – B237, B237A)

این سنسورها در نزدیکی شیرهای رله مدار ترمز یعنی:
• Rr (مدار عقب)
• Rf (مدار جلو)

نصب شده‌اند.

سنسورها به‌طور مداوم توسط CCIOM و RCIOM (واحدهای A163 و A164) پایش می‌شوند.
این واحدها وضعیت برکینگ (Braking) را به سایر سیستم‌های خودرو ارسال می‌کنند تا توابع مختلف بتوانند واکنش صحیح نشان دهند.

⸻

کاربردهای اطلاعات «Braking» در سیستم:

● روشن‌کردن چراغ‌های ترمز

● غیرفعال‌کردن کروز کنترل / ACC هنگام ترمزگیری

● بازکردن کلاچ در گیربکس AMT زمانی که خودرو در حالت توقف قرار دارد

● غیرفعال‌کردن عملکرد EBD در مواقع تقاضای بالای ترمز (High Brake Demand)

⸻

قطعات پنوماتیکی (Pneumatic Components)

نکته

شماره‌های موجود در تصویر مربوط به پورت‌های واقعی روی شیر هستند.

⸻

شیر ترمز تریلر (Trailer Brake Valve – Tr)

نکته

گاهی اوقات، شیر ترمز تریلر همراه با یک شیر پنوماتیک جداگانه (Y134) نصب می‌شود.

شیر دوطرفه (Tw) تضمین می‌کند که شیر ترمز تریلر تنها یک سیگنال پنوماتیکی دریافت کند، حتی اگر چند مسیر کنترلی وجود داشته باشد.

شیر ترمز تریلر دارای دو مدار است:
• مدار تأمین هوا (Ts) → پورت 12
• مدار کنترل (Tc) → پورت 22

همچنین پورت 11 شیر ترمز تریلر همیشه از پورت 23 APM تحت فشار قرار دارد.

کنترل شیر ترمز تریلر (Trailer Brake Valve – Tr)

شیر ترمز تریلر (Tr) توسط سیگنال‌های هوای فشرده کنترل می‌شود.

این سیگنال‌ها فقط دو وظیفه دارند:
• درگیر کردن ترمز سرویس تریلر
• غیرفعال کردن ترمز سرویس تریلر

و هیچ عملکرد دیگری را کنترل نمی‌کنند.

⸻

شیر رله ترمز سرویس (Relay Valve – Service Brake)

نکته

شیر رله سرویس ترمز (Rr) در نزدیکی سیلندرهای ترمز نصب می‌شود تا:
• واکنش سریع‌تر
• فعال‌سازی و آزادسازی سریع ترمز
• عملکرد پایدارتر

را تضمین کند.

شیر رله ترمز سرویس (Relay Valve – Service Brake)

شیر رله وظیفه دارد ترمز سرویس را بسیار سریع فعال و غیرفعال کند.
این شیر به‌طور دائمی از پورت (1) تحت فشار هوا قرار دارد.

برای فعال شدن ترمز، شیر رله فقط به مقدار بسیار کمی فشار هوا در پورت (4) نیاز دارد؛
این فشار از شیر ترمز پایی (Footbrake Valve) تأمین می‌شود.
با رسیدن این فشار، شیر رله اجازه می‌دهد هوا وارد سیلندرهای ترمز شود و ترمزگیری آغاز گردد.

وقتی جریان هوای خروجی از شیر ترمز پایی متوقف می‌شود، شیر رله به‌سرعت هوای موجود را تخلیه کرده و ترمز سرویس فوراً آزاد می‌شود.

⸻

شیر رله ترمز پارک (Relay Valve – Parking Brake)

نکته

مدار ترمز پارک توسط APM تحت فشار یا بدون فشار قرار می‌گیرد.
APM است که تعیین می‌کند ترمز پارک:
• درگیر باشد
• یا آزاد باشد

در برخی خودروها، برای مدار عقب ترمز پارک یک شیر رله جداگانه (Rp) نصب شده است.
این شیر فقط زمانی تحت فشار قرار می‌گیرد که ترمز پارک آزاد باشد (Parking Brake Released).

شیر رله ترمز پارک – ادامه عملکرد (Parking Brake Relay Valve)

شیر رله ترمز پارک به‌طور هم‌زمان از پورت‌های (1) و (4) توسط هوای ارسال‌شده از APM – پورت (28.2) تحت فشار قرار می‌گیرد.

وقتی جریان هوای APM متوقف می‌شود:
• شیر رله به‌سرعت هوای مدار را تخلیه می‌کند
• و ترمز پارک بلافاصله درگیر می‌شود

این عملکرد باعث می‌شود ترمز پارک واکنش سریع و ایمن داشته باشد.

⸻

شیر تنظیم فشار FBREG-RP (Regulation Valve – Rv)

نکته

شیر تنظیم فشار RV وظیفه دارد فشار خط کنترل ترمز را در بازه‌های مشخص کاهش دهد تا فشار ترمز چرخ‌های جلو به‌طور مناسب و ایمن اعمال شود.

به عبارتی:
• در محدوده‌های خاص ترمزگیری
• فشار اعمالی به چرخ‌های جلو کاهش داده می‌شود
• تا تعادل، پایداری و جلوگیری از قفل چرخ جلو حفظ شود

این شیر در نزدیکی شیر رله مدار ترمز جلو (Rf) نصب شده است.

عملکرد تکمیلی شیر تنظیم فشار (Regulation Valve – Rv)

برای کمک به ترمزگیری در مواقعی که فشار خروجی از شیر ترمز پایی کم باشد:
• مقدار کاهش فشار توسط شیر تنظیم زیاد است
• این باعث می‌شود ترمزهای جلو نرم‌تر و کنترل‌شده‌تر عمل کنند

اما زمانی که نیروی ترمزگیری افزایش پیدا می‌کند و فشار بالا می‌رود:
• عملکرد کاهش فشار متوقف می‌شود
• و هوا به‌صورت مستقیم از داخل شیر عبور می‌کند
• یعنی محدودیت برداشته می‌شود و ترمز جلو نیروی کامل خود را دریافت می‌کند

این سیستم باعث می‌شود:
• هنگام ترمزگیری سبک → ترمز جلو ملایم‌تر باشد
• هنگام ترمز شدید → حداکثر قدرت ترمز جلو اعمال شود

⸻

شیر سنجش بار مکانیکی – LOADST-M (Mechanical Load Sensing Valve)

نکته

شیر سنجش بار مکانیکی (Ls) به همراه سنسور فشار چراغ ترمز (B237)
در نزدیکی محورهای عقب نصب شده‌اند.

این شیر:
• میزان بار وارد بر محور عقب را به‌صورت مکانیکی تشخیص می‌دهد
• و با توجه به آن فشار ترمز محور عقب را تنظیم می‌کند
• تا از قفل چرخ‌ها و اعمال نیروی ترمز بیش از حد جلوگیری شود

این قطعه نسخه مکانیکی همان عملکردی است که در نسخه برقی LOADST-E دیدیم.

عملکرد شیر سنجش بار مکانیکی (Mechanical Load Sensing Valve – Ls)

شیر سنجش بار مکانیکی Ls فشار ترمز ورودی به ترمز چرخ‌های عقب را از طریق پورت (2) تنظیم می‌کند.

بسته به میزان باری که خودرو حمل می‌کند:
• اگر بار کم باشد → شیر فشار ترمز عقب را کاهش می‌دهد
• اگر بار زیاد باشد → فشار ترمز کاهش نمی‌یابد و ترمز عقب نیروی بیشتری دریافت می‌کند

این تنظیم باعث می‌شود چرخ‌های عقب در زمان ترمزگیری قفل نکنند و پایداری خودرو حفظ شود.

⸻

Ls به‌عنوان شیر رله نیز عمل می‌کند

شیر سنجش بار فقط تنظیم‌کننده نیست؛ بلکه یک Relay Valve نیز هست:
• پورت (1) همیشه تحت فشار ثابت هوا قرار دارد
• پورت (4) با سیگنال هوای خروجی از شیر ترمز پایی (Fv) فعال می‌شود
• با فعال شدن آن، الگوی فشار مناسب به ترمز عقب اعمال می‌شود

⸻

نکته بسیار مهم درباره توزیع بار خودرو

اگر خودرو به‌طور یکنواخت بارگیری نشده باشد، مثلاً:
• بار بیش از حد جلو قرار گرفته باشد

در این حالت:
• شیر سنجش بار عقب فقط بخشی از وزن واقعی خودرو را احساس می‌کند
• نتیجه: نیروی ترمز عقب بسیار کاهش می‌یابد
• در عمل باعث کاهش شدید قدرت ترمزگیری کل خودرو می‌شود

به همین دلیل در سیستم‌های ولوو توزیع وزن صحیح روی محور جلو و عقب بسیار حیاتی است.

 

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری تخصصی از عملکرد سیستم ترمز ABS/EBS در کامیون‌های ولوو 🚛🔧

سیستم‌های ABS، EBS، EBD و مجموعه کامل شیرها و سنسورها در کامیون‌های ولوو، نقشی حیاتی در ایمنی، پایداری و کنترل ترمزگیری دارند. مهندسی دقیق ولوو باعث شده این سیستم‌ها در سخت‌ترین شرایط رانندگی، بهترین عملکرد را ارائه دهند—چه در ترمزگیری سبک، چه در توقف اضطراری، و چه در شرایط جاده‌ای ناهموار.

ترکیب این فناوری‌ها باعث می‌شود:
• چرخ‌ها هنگام ترمزگیری شدید قفل نکنند
• بار خودرو به‌صورت هوشمند بین محورها توزیع ترمز دریافت کند
• ترمز کمکی و سرویس در هماهنگی کامل عمل کنند
• خودرو حتی در وضعیت بارگیری نامتقارن نیز پایدار بماند
• گیربکس AMT، سیستم‌های کمکی و کنترل تراکشن بهترین واکنش را نشان دهند

درک درست از عملکرد هرکدام از این اجزا، برای رانندگان، مکانیک‌ها و صاحبان ناوگان ضروری است. خرابی کوچک در یک سنسور یا شیر می‌تواند مستقیماً بر کیفیت ترمزگیری، عملکرد گیربکس، مصرف سوخت و ایمنی راننده تأثیر بگذارد.

⸻

ZTRUCK؛ مرجع تخصصی قطعات ترمز ولوو FH4، FH500، یورو ۶ و رنو T در ایران 🇮🇷

در ZTRUCK، تمامی قطعات مرتبط با سیستم ترمز ولوو—از:
• سنسورهای سرعت چرخ
• سنسورهای فشار ترمز B237 / B237A
• شیرهای ABS
• شیرهای رله ترمز سرویس
• شیرهای Load Sensing مکانیکی و برقی
• شیر کنترل تریلر
• ماژولاتورهای ترمز جلو و عقب
• لنت، دیسک، بوستر و قطعات مصرفی

تا سیستم‌های تخصصی EBS—همگی به‌صورت اورجینال، تست‌شده و با ضمانت اصالت عرضه می‌شوند.

مزیت ZTRUCK فقط فروش نیست؛
بلکه مشاوره دقیق فنی بر اساس کاتالوگ IMPACT ولوو، تجربه واقعی تعمیراتی، و پشتیبانی در گروه فنی تلگرام، ما را از سایر فروشندگان جدا می‌کند.

⸻

چرا خرید قطعات ترمز را از ZTRUCK انجام دهیم؟

✔️ قطعات ۱۰۰٪ اصلی ولوو و رنو
✔️ واردات مستقیم دبی—قیمت شفاف و بدون واسطه
✔️ پشتیبانی فنی واقعی برای تشخیص خرابی (Diagnosis)
✔️ آموزش و توضیح کامل کدهای خطا بر اساس DTC و IMPACT
✔️ ارسال سریع به سراسر ایران
✔️ تیم تخصصی برای بررسی علائم خرابی و پیشنهاد بهترین قطعه

⸻

ZTRUCK؛ همراه مطمئن کامیون‌داران حرفه‌ای

ماموریت ما این است که رانندهٔ ولوو با اطمینان، ایمنی و هزینهٔ کمتر رانندگی کند.
با شناخت سیستم ترمز و استفاده از قطعات استاندارد، عمر مفید کامیون افزایش می‌یابد و از خرابی‌های ناگهانی جلوگیری می‌شود.